
Հայերը դեռևս չունեն քաղաքական հիմնական այբուբենի և պարզ ուղեցույցների իմացություն
Եվ երբ ես լիակատար նվիրումով և կենտրոնացվածությամբ մուտք գործեցի քաղաքական սպեկտր - դաշտ, շարունակեցի ձևակերպել գերիշխող տպավորություն, որ հայ ազգի զավակները, ցավոք, չունեն քաղաքականության, գաղափարախոսության, սկզբունքների ամենահիմնական, հիմնարար ուղենիշների նվազագույն իմացությունը
Հայերը դեռևս չունեն քաղաքական հիմնական այբուբենի և պարզ ուղեցույցների իմացություն
Հայ ազգի քաղաքական դաշտում գիտակցության և հիմնական ուղենիշների կլանման իսպառ բացակայություն
Ես սկսել եմ իմ վիրտուալ ներգրավվածությունը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական կյանքում, սկսած 2018 թվականի «թավշյա հեղափոխությունից», գետնի վրայ մասնակցել եմ մի քանի հանդիպումների, ապա վերադարձել եմ իմ անուղղակի մասնակցության և ներգրավվածության կարգավիճակին, խաղաղ հեղափոխության ժամանակ Ես նաև ներդրում էի իմ տպավորությունները հայկական սփյուռքի, հատկապես Լիբանանի իմ քաղաքական ընկերներին փոխանցելու միջոցով, բայց հեղափոխությունից հետո ես բավաւարուած էի միայն հեռվից դիտելու և վերլուծելու, բավարարվելով մեղմ քողարկված քննադատությամբ
Ամեն ինչ սկսեց փոխվել 44-օրյա պատերազմի հիասթափությունից և բարոյալքումից հետո, ես սկսեցի ուշադիր հետևել և կատաղի ու բացահայտ քննադատել կառավարությանը.
Մինչ այդ ամենը փոխվեց, երբ ես մասնակցեցի 2020 թվականի արտահերթ ընտրություններին, քվեարկության միջոցով, այն կողմի համար, որը հետագայում համարեցի իմ ամենահիմար քաղաքական գործողություններից մեկը, հօգուտ Քաղաքացիական պայմանագրի։
Եվ երբ ես լիակատար նվիրումով և կենտրոնացվածությամբ մուտք գործեցի քաղաքական սպեկտր - դաշտ, շարունակեցի ձևակերպել գերիշխող տպավորություն, որ հայ ազգի զավակները, ցավոք, չունեն քաղաքականության, գաղափարախոսության, սկզբունքների ամենահիմնական, հիմնարար ուղենիշների նվազագույն իմացությունը։
Ցավալին այն է, որ ես խոսում եմ ոչ թե սովորական նվազ կրթված/ուսանած, ոչ ինտելեկտուալ անգրագետ - ոչ զարգացած տոկոսի մասին, այլ կիրթ գրագետ, ինտելեկտուալ, համալսարան ավարտած հայերի մասին, երբ նրանք սկսում են գրգռել ինձ, մեկնաբանություններ անելով, պատկերացումներով կամ մտքեր արտահայտելով, այն մտքերը, որոնք նետվում են։ , խախտում են ամենահիմնական հասկացությունները և պարզունակ տրամաբանությունը, որ ես սկսում եմ մտածել, քննարկե՞մ նրանց գաղափարները, թե՞ սկսեմ բացատրել ամենապրիմիտիվ տար րականան հասկացություններն ու ուղեցույցները, այնքան հաճախ մտածում եմ, որ նրանք միտումնավոր անտեսում են պարզ ուղեցույցները, ատեններ կարծում եմ, ձևացնում են դիտմամբ անտեղյակ լինել ամենահիմնական սկզբունքներից
Սա վերաբերում է ոչ միայն ինտելեկտուալ դասակարգին, այլև այն մարդկանց, ովքեր ենթադրաբար փորձառու են քաղաքական գործունեության մեջ տարիներ շարունակ ներգրավվածությունից հետո, առաջին գծի ղեկավար պաշտոններում, որոնց միջոցով ենթադրվում է, որ նրանք հասունացել են և տիրապետում են առնուազն միջինից բարձր: - մակարդակի քաղաքական ուղեցույցի իմացության
Սա միանշանակ հանգեցրել է մանիպուլյացիայի, պոպուլիզմի, դեմագոգի, պատեհապաշտության գերիշխանությանը հայ ազգային քաղաքական դաշտում, զարմանալի չէ, որ հասարակական կարծիքը դեռ հանդուրժում է անտագոնիզմի, հանդուրժողականության բացակայության, հաղորդակցության բացակայության, լուրջ անկեղծության բացակայության պայմաններում թափանցիկ երկխոսություն, բանավեճեր և քննարկումներու
Երբ ազգը հիմնում է հստակ մասնագիտական ինստիտուտներ, ազգին անկեղծորեն քաղաքական ուղենիշների վրա դաստիարակելու համար, մեր ժողովրդավարությունը դառնում է առողջ, հենց հիմա, միակ բանը, որ գործում է տոտալ մանիպուլյացիա, հայեցակարգերի աղավաղում, քաղաքական գիտակցության իսպառ բացակայություն և հղումների ու ռեսուրսների առկայություն ամենահիմնական ուղեցույցների բացակայության պատճառավ
Եվ հայկական սփյուռքը, որը պետք է ապահովեր այս պահանջը բավարարելու միջոցները, խաղաց ամենավատ պատեհապաշտական դերը, որ փոխանակ փորձի ներկայացնել իր գիտական գիտելիքները այս ուղեցույցների վերաբերյալ, նախընտրեց հրաժարվել տասնամյակների փորձի վրա հիմնված սեփական գիտելիքներից և որդեգրել Հայաստանեան մոտեցումը, որը, ցավոք սրտի, Հայաստանի նախկին բոլշևիկյան հանրապետության ձախողված գիտության ժառանգությունն է
Երբ դասական ուժերը որպես ռազմավարական ուղի ընտրեցին այս տարբերակը, մնացած միակ հոգեկան մտավորական դիմադրությունը անկախ հայ մտավորականներն էին, և քանի որ հիմնական ուղենիշների բացակայությունը դա թույլ տվեց, այդպիսի մտավորականների հսկայական խավը ենթարկվեց լուսարձակների իսպառ զրկմանը
Երեկ ես այնքան տխուր էի հանդիպելու շատ լուսավոր, լավ կրթված, հասուն, անկեղծ լիբանանցի ընկերոջը, որը շատ հայրենասեր մարդ է, ով փորձեց կիսահումորային մեկնաբանություն անել, լավագույն մտադրութեամբ, երբ շրջապատված էր այլ Լիբանանահայ ընկերները, ովքեր իր պես տարիներ շարունակ հաստատվել էին Հայաստանում, երբ նա ինձ հարցրեց, թե արդեոք վերադառնում ե՞մ Ազգային Ժողովրդավարական Բեւեռի քաղաքական հավաքից, և ասաց, որ մինչ օրս չի կարող հասկանալ իմ քաղաքական ինքնությունը, քանի որ երբեմն։ աջակցություն հայտնել Սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակցությանը, բայց դրանից կարճ ժամանակ անց ես սկսում եմ աջակցություն հայտնել Ազգային Ժողովրդավարական Բեւեռին
Այնպես նա ասաց այս խոսքերը իր ընկերներին մոտ կվերածվի միայն այս սցենարների, որ կամ ես պատեհապաշտ կեղծավոր եմ, կամ անկայուն անձնավորություն, որն անկարող է որոշել իմ քաղաքական ինքնությունը, կամ երկուսն էլ:
Նրա նկատառման մեջ ցավալին այն էր, որ այդ մարդը լավ գիտեր իմ ողջ քաղաքական ուղին Լիբանանում, բայց նա չկարողացավ ջանք թափել իր տրամաբանությանն ու վերլուծությանը դիմելու համար, գտնելու իր հետաքրքրական հարցի չափազանց պարզ պատասխանը.
Բայց ինչու՞ Որովհետև
ՀԱՅԵՐԸ ՉՈՒՆԵՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳԱՂԱՓԱՐԱԽՈՍԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԻ ԵՎ ՈՒՂԵՑՈՒՅՑՆԵՐԻ ԻՐԱԶԵԿՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԱՂԱՓԱՐԱԽՈՍԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԻ ԻՄԱՑՈՒԹՅԱՆ ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆ ՀՂՈՒՄ ԵՒ ՌԵՍՈՒՐՍ
Սա է մեր խնդիրը , իսկ ո՞վ պետք է հայ դաստիարակի։ Դասական ավանդական հայկական կուսակցությունները, կարծես, կարծում են, որ դա հակասում է իրենց շահերին, և իրենք տարիներ շարունակ համառել են նախաձեռնել մեր սերունդներին կրթել եւ լուսաբանել դաստիարակաել - ուղել իրենց քաղաքական կուսակցական դոգմատիզմից դուրս ցանկացած գիտելիք կամ հասկացություն, և այժմ մենք ականատես ենք լինում փլուզմանը - այս դասական կուսակցությունները, որտեղ քաղաքական գիտելիքներով հագեցած քաղաքական երիտասարդ սերունդների բացակայությունը մղեց այս ուժերին դեպի լայն զանգվածների նկատմամբ կապի և քաղաքական գրավչության իսպառ կորստի
Թեև պատասխանը պետք է շատ հեշտ լիներ, ցնցող ապշեցուցիչն այն է, որ այս նույն միտքը կրկնվել է քաղաքական առաջնորդների կողմից, ովքեր մի անգամ լիովին վստահորեն հայտարարել են.
«Դուք տառապում եք ինքնության կորստի հարցով, կարծես թե փնտրում եք ձեր քաղաքական ինքնությունը, հայտարարում եք, որ սոցիալիստ եք, և այնուամենայնիվ գնում եք դաշինքներ կնքում ֆաշիստների հետ»:
Ես երբեք չէի ակնկալում, որ ականատես կլինեմ այնպիսի պարզունակ քաղաքականության, որը ցածր է սկսնակ մակարդակից, քաղաքական հիմքերի կլանման պակասից
Քաղաքական գործչին ես հիմա պարտավոր եմ էջ մը դասաւանդել քաղաքական հիմունքներից ամենատառական դասակարգային մակարդակից։
Ամբողջ աշխարհում, պատմության ընթացքում, երբ երկու գաղափարներ նույն խաչմերուկում հանդիպում են ներքին և արտաքին քաղաքականության փոխադարձ ռազմավարական քաղաքական տեսլականի, սոցիալ-տնտեսական, ազգային, ինքնիշխանության, արտաքին քաղաքական հիմքերի վրա, տեսական գաղափարական տարբերությունները մի կողմ են դրվում, մինչև Իրականացվում են ընդհանուր նպատակները, որոնց շուրջ երկու կողմերն էլ պայմանավորվում են, որից հետո կարող են քննարկվել այդ գաղափարական գաղափարները, բայց երբ հանրապետությունն ապահով, կայուն, ինքնիշխան լինի և ի հայտ գա հզոր ժողովրդավարական ազգային պետականություն, որից հետո այդ գաղափարները քննարկվեն։
Ինչ վերաբերում է անկեղծ ընկերոջը, դուք միշտ ականատես եք եղել իմ անցած ճանապարհին, ես Լիբանանում համագործակցել եմ Լիբանանի ազգային ուժերի հետ, որոնք հանդես են եկել Լիբանանի անկախության, ինքնիշխանության, պետականության վերելքի օգտին, մի պետության, որտեղ Լիբանանի ազգային զինված ուժերը, լիբանանյան բանակը և ներքին անվտանգության ուժերը բացառիկ և միակ զինված խմբավորումն են, որը պարտավոր է պաշտպանել Լիբանանը և նրա սահմանները, երբ հնչակյան կուսակցությունը դեռ դուրս էր այս հայեցակարգից, ես պահպանեցի իմ քաղաքական հարաբերությունները լիբանանյան ինքնիշխանության կողմնակիցների հետ, երբ հնչակյան կուսակցությունը միացավ պայքարին: Այս սկզբունքների համար ես կրկին համագործակցեցի այս կուսակցության հետ, Հայաստանում, ԱԺԲ-ում ինքնիշխանության համար քաղաքական պայքար տանող հիմնական ուժի, հետևաբար սատարելը պատեհապաշտություն չէ, չաջակցելը իմ քաղաքական տեսլականին հակասող արարք է։
Այն ամենը, ինչ ես նշեցի, պետք է որ այս բոլոր տողերի կարիքը չունենար բացատրելու համար, բայց ամենահիմնական հասկացությունների ըմբռնման բացակայության պատճառով առաջանում է այս բոլոր հասկացությունները բացատրելու անհրաժեշտությունը:
Այնքան հաճախ, շատ երկրներում կոալիցիաներ - դաշինքներ են ձևավորվում տարբեր քաղաքական կուսակցությունների միջև քաղաքական գաղափարախոսության բազմազանությունից, ձախ, կենտրոնական և աջ, նրանք պայմանավորվում են քաղաքական ծրագրի շուրջ, մի՞թե դա այդքան դժվար է կլանել:
Ինչու՞ պետք է հեռու փնտրենք օրինակները գտնելու համար, Լիբանանում մարտի 14-ի դաշինքը բաղկացած էր տեսականի կուսակցություններից, Յառաջադիմական սոցիալիստական կուսակցությունից, սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակցությունից, դեմոկրատական ձախից, կոմունիստների մի մասից (Ջորջ Հաուի), Կենտրոն ազատական լիպերալ ապագա շարժումից և աջակողմյան լիբանանյան ֆալանգը, լիբանանյան ուժերը (աջ թեւ) և ազգային ազատական Ահրար կուսակցությունը (Աջ կենտրոն)
Դրանք միավորում էին ազատ անկախ ինքնիշխան Լիբանանի տեսլականը և լիբանանյան պետականության կայացումն ու ձևավորումը։
Պետրոս Մանուկյան